غار چال‌نخجیر در شهرستان دلیجان و در میان راه دلیجان به نراق قرار دارد. این غار در منطقه‌ای به نام چال‌نخجیر، در دامنهٔ کوه تخت واقع شده‌است. غار چال‌نخجیر جزء غارهای آهکی و زنده دنیا محسوب می‌شود و از جمله غارهای طبقاتی است و از سه طبقه تشکیل شده‌است. حدود ۹۵٪ از دیواره‌های غار پوشیده از رسوبات آهکی و مابقی سنگی است. تاکنون ۱٬۲۰۰ متر از غار برای بازدید عموم کفپوش سازی، ایمن‌سازی و نورپردازی شده‌است. گفته شده که در انتهای غار دریاچه‌ای با امکان قایقرانی در آن وجود دارد، اما به‌طور کلی شناسایی نشده‌است. منحصر به فرد بودن نهشته‌ها، دسترسی آسان به غار، خودترمیمی به دلیل زنده بودن و تهویه مطبوع مناسب هوای درون غار از ویژگی‌های خاص غار است. این غار در سال ۱۳۸۴ خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. این غار زیبا در زمستان سال ۱۳۶۶ در پی کمبود آب و در هنگام مطالعات مکان‌یابی برای حفر چاه به منظور تأمین آب شرب دلیجان توسط تیم مطالعاتی مورد توجه و به دنبال آن در زمان حفاری چاه مورد اشاره به وسیله همان تیم شامل احمد صفری دبیر بازنشسته مورد شناسایی ودر ورودهای پی درپی وبا زحمت بسیار به دلیل نداشتن ورودی مناسب کشف و بعد به دنبال آن بازگشایی ورودی جهت تسهیل دسترسی به غار انجام گردید. ↵افراد زیادی ادعای کشف این غار را در کارنامه خود آورده‌اند که همگی قابل نقض هستند زیرا برای کاشفان اصلی معرفی شده مستندات کافی و قابل اتکا و اعتنا وجود دارد

این بنا متعلق به دوره قاجار می باشد که توسط فردی بنام حاج محمدنراقی ساخته شده و بعدها به شمس السلطنه دختر ایشان ورثه ایشان بنای مذکور را وقف بر تحصیل افراد بی بضاعت نموده اند این مجموعه شامل راسته بازار، تاجر سرا و کاروانسرا می باشد که در 2 طبقه حدود 4000 مترمربع فضا را بخود اختصاص داده است. در مجموعه بازار و کاروانسرا زيباترين آثار معماري عصر قاجار به چشم مي خورد . درب هاي گره کاري شده مجموعه تاجر سرا که از زيبا ترين قسمتهاي اين بخش چشم هر بیننده اي را ساعت ها به خود مشغول کرده و به اعماق تاريخ و تمدن مردم اين ديار مي برد . مجموعه کاروانسرا از دوطبقه تشکيل شده است . طبقه اول محل نگهداري چار پايان و طبقه فوقاني به استراحتگاه تجار اختصاص داشته است . در جنب اين مجموعه محل هاي خاصي براي نگهداري شتر کاروان ها وجود داشته که به اصطلاح محلي آنها را عصارخان مي نامند . تعداد زيادي از مردم شهر نراق از راه خدمات رساني به کاروانيان امرار معاش کرده و نقل است که در100 سال گذشته 15 عدد نانوايي در کار تهيه نان براي کاروان هاي تجاري فعال بوده اند و اين خود بهترين شاهد بر رونق تجارت شهر نراق مي باشد.
این مجموعه شامل یک راسته بازار ، چهار سوق ، تاجر سرا و کاروانسرا می باشد .
طول تقریبی بازار 200 متر و در جهت خیابان اصلی شهر شرقی ، غربی احداث شده است . مصالح این بنا عمدتا آجر و سنگ و در برخی جا ها از خشت خام می باشد . در سقف راسته بازار و چهار سوق کاشی کاری معقلی و رسمی بنده به چشم می خورد . طاق چار سوق دارای شمسه با کاشی هایی به رنگ فیروزه و سرمه ایی است . مجموعه بازار و کاروانسرای شمس السلطنه به شماره 1645 در فهرست اثار ملی به ثبت رسیده است

در بعد ازظهر روز دوشنبه 28 مرداد 1353 وقتي که هنوز ساعتي تا غروب آفتاب باقي بود کارگر جواني متوجه جسم سياهي در آسمان می گردد که مانند پرنده شکاري با سرعت به سوي زمين شيرجه ميرفت ، او فرصت گريز نيافت و جسم سياه با غرشي رعد آسا تقريبا در کنار او در سقف مدرسه معصومي که در آن زمان در حال ساخت بود سقوط و باعث تخريب سقف سالن اين مجموعه گرديد . کارگران حاضر در محل اين سنگ گداخته و سياه را برداشته و از محل خارج مي کنند که با پيگيري دستگاه هاي مربوطه قسمتي از سنگ به وزن 5/2 کيلو کشف وبه قرار اطلاع به یکی از دانشگاه های رم برای تحقیقات بیشتر ارسال می گردد .
طبق اسناد ارائه شده توسط استاد زمین شناس دانشگاه آخن آلمان جناب پرفسور ایرج عشقی مشخص شد در سال 62 بخشی از شهاب سنگ به کشور آلمان جهت انجام تحقیقات بیشتر برده می شود و بخش عمده آن به وزن دو کیلو و 900 گرم تحویل موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران گردیده است .
بخشی که به آلمان برده شده بود به همراه گزارش تحقیقات صورت گرفته در آبان سال 92 توسط استاد عشقی به زادگاه خود نراق عودت و اکنون در شهرداری نراق نگهداری می شود .
شهرداری نراق ضمن دعوت مجدد از این محقق برجسته کشور در سال جدید بنا به پیشنهاد دکتر عشقی که خود دارنده مدال اروپا برای گردشگری هوشمند در ایفل آتشفشانی آلمان و تجربه زیادی در احداث ژئو پارک ها را در کارنامه خودرا دارد تصمیم گرفت با همکاری خیر مدرسه ساز جناب آقای حاج عباس معصومی که این هدیه آسمانی در سال 1353 چند روز قبل از افتتاح مدرسه در آزمایشگاه آن سقوط کرد،سفارش تدوین کتاب سرگذشت شهاب سنگ نراق را به استاد عشقی داده و سالن محل برخوردرا به اولین موزه شهاب سنگ های آسمانی ایران تبدیل کند .
موسسه خصوصی کانون سبز فارس به مدیریت جناب آقای بهمن ایزدی از متخصصین ژئو توریسم ایران طی مکاتبه ای با شهرداری پیشنهاد داده است اگر این موزه در شهر نراق و محل نزول آن احداث گردد ،دو مین شهاب سنگ بزرگ ایران را که در کویر لوت توسط این کانون یافت شده را به این مرکز جهت نگهداری و بازدید علمی علاقه مندان منتقل خواهند کرد .

این بنا بر اساس کتیبه موجود در سر درب آن در تاریخ1287 قمری یعنی تقریبا 140 سال پیش توسط یکی از تجار معروف شهر نراق به نام حاج عبد الباقی نراقی جد مرحوم عبد القدیر محمدی نراقی احداث وبه همراه آن مقداری زمین کشاورزی جهت مرمت و نگهداری آن وقف گردیده است . حسینه آن که همانند آب انبار بالا ( حاج مهدی ) در روی مخزن آبگیری احداث شده به مساحت 198 متر مربع به صورت سر باز بنا گردیده و محلی برای برگزاری مراسم تعزیه و روضه خوانی بوده و در این مجموعه محلی برای نگهداری نخل ( نمادی از تابوت امام حسین (ع) ) نیز مکانی تعبیه گردیده است . مخزن آبگیری در زمینی به مساحت 120 متر مربع احداث و با داشتن دو ستون از مصالح آجر و ساروج به ارتفاع 7 متر تقرببا 679 متر مکعب آب را در خود نگهداری و در فصول مختلف سال ساکنان این محله از آب خنک و مطبوع آن استفاده می نموده اند . شهرداری در سال 84 توانست با توافقی که با متولیان آن بعمل آورد مجموعه تاریخی را که بیش از 40 درصد تخریب داشت مرمت و بازسازی نماید و اکنون محل حسینه آن به مکانی برای انجام مراسمات سوگواری سالار شهیدان و موزه ابزار وادوات تاریخی و سنگ های قبور تاریخی شهر اختصاص و مخزن آب آن قرار است با مشارکت سازمان میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری استان به موزه آب استان تبدیل گردد.

این بنا توسط یکی از تجار شهر نراق بنام حاج مهدی نراقی نزدیک به 180 سال پیش ساخته شده و وقف گردیده است.در این مجموعه بسیار زیبا و دیدنی دربهای چوبی گره کاری شده منحصر به فردی وجود دارد که جلوه خاصی به بنا بخشیده است.